Коткаручы таяк

–Нәрсә, кантужен башлы тук­­рандай томшыгыңны са­лын­дыр­дың? Ата  казың дөмек­мә­гәндер бит?

Сәйфүн, кем тавышы бу  дип, артына борылып караса – сый­ныф­ташы Миһраҗ икән. Ул һәр­ва­кыт  чагыштырулар китереп сөй­ләшә. Аннары үзенең тап­кыр­лыгына сокланудан авыз чит­ләре колакларына та­ба  еры­­­лып  китә.

  –Хуже, – диде Сәйфүн. – Тукай әйтмешли, булмас эшкә тәк­лиф иттеләр. Роль бирделәр, уй­нарга  кушалар.

–Руль тотканда  уйнарга  категорически  ярамый,– диде   Миһраҗ сыйныфташын үзенчә  аңлап.

–Театрда  уйнау турында сүз бара. Һәр оешма-учреждение сәхнәдә комедия  куярга тиеш. Югарыдан фәрман  шундый,– дип төзәтте  аны Сәйфүн.

–Соң, уйна, аның нәстәсе  авыр. Суфлер буладыр  бит?

–Миңа суфлер ни пычагыма, миңа тамашачыны  көлдерү  кирәк.  Ә миннән беркем дә  көлмәячәк. Чөнки миндә артистлык юк бит,  рольгә  керә белмим. Ну эштә башка ир-фәлән булмагач,   уйнарга  кушалар, – дип хәсрәт чикте Сәйфүн.

–Чепух, – диде  Миһраҗ. –Тап­кансың борчылыр нәрсә! Миңа таян.

–Ничек?

–Тишек. Мине беләсең бит...

Сәйфүн сыйныфташын   яхшы белә  иде. Мәктәп елларыннан ук  ягьни.  Күпләргә ярдәме тиде аның. Кушаматы  ук “палочка выручалочка” иде. Әйтик, укытучы дәресен белмәгән балага менә-менә “икеле” куячак. Шунда Миһраҗ мәкерле  сорау белән укытучыны кармакка төшерә дә, тегесе, “икеле” турында онытып, дәрес беткәнче шул  сорауга аңлатма бирә. Шук малай  туп тибеп тәрәзә пыяласын  коеп төшерсә дә, ул, ике дә  уйламыйча, мин ваттым, дип алга  чыга иде. Егет булып, кичке  уеннарга йөри  башлагач та, Миһраҗ иң четерекле мәсьәләләрне үз өстенә  алды. Әйтик, фәрештәләр матурлык  өләшкәндә  читтә  ка­луы сәбәпле, беркем  биергә  чакырмаган кыз белән ул очына-очына вальс әйләнә, хәтта ахырдан нәзәкатьлелек күрсәтеп, оза­тып та куя иде. Эшкә урнашкач кылган  әкәмәт галәмәтләрен дә Сәйфүн ишетеп торды.

Сәй­фүннең  күңелендә  өмет  чат­кылары кабынды. “Ничек бу­лышасың инде?” – дип  кабатлады  ул.

 –Театрыгыз  кайчан?

 –Берсекөнгә...

 –Әбизәтелне киләм...

Спектакль  билгеләнгән  кич­тә сәхнә ачылганчы   көтсә дә, Сәйфүн сыйныфташын залда күрмәде. “Алдады, палочка вы­­ручалочка”,– диде ул тирән көр­сенеп. – Ышан син кешегә”.

Үз вакыты җиткәч, Сәйфүн, режиссер өйрәткәнчә, сөрлегә-сөрлегә сәхнәгә  килеп  чыкты һәм уйный,  ягъни образга  керергә тырышып, комедиядә  карт кияү роленә  кагылышлы шаяртулы   сүзләрне теленә  күчерә башлады. Тырышты инде  үзенчә, җан тырмашты. Үзеннән дә кызык-мызык кушкалады  әле. Тик юкка. Репетиция вакытында режиссер: “Менә бу  урында тамашачы, һичшиксез, көләргә тиеш”,– дип кат-кат  кисәткән булса да, залда көлү тавышы гына ишетелмәде. Барып  чыкмаган рольдә уйнаучы “артист”  хурлыклы  финалга  әзерләнде. “Эштән китсәм китәм. Бүтән театрда  уйнадым юк”,– дип сүз бирде ул үз-үзенә. Шулчак залны сискәндереп кемнеңдер шаркылдап көлгәне ишетелде.  Башта Сәйфүн үз  колакларына  үзе  ышанмый торды. Әмма чын  күңелдән, рәхәтләнеп  ихахайлау, бер тынып, бер  көчәеп, дәвам итте. Ул шунда гына күз  кырые белән урта рәттә утыручы һәм эчен тотып, буыла-буыла көлүче  сыйныфташын күреп алды. Тамашачы җанланды. Йогышлы көлү рәттән рәткә күчте һәм бөтен залга таралды. Аннары  алкышка әверелде...

Театрдан  соң Сәйфүн сый­ныф­­­ташының кулын кысты. “Элек­­кечә палочка выручалоч­ка булып  калгансың. Ватан  ях­шылыгыңны онытмас”,– диде ул соклану  катыш ихтирам белән. “Хәлдән   килгәнчә булыштым, Ну,  уйный белмисең. Көлү түгел,  елыйсы килде”,– ди­де  Миһраҗ. “Әйе инде. Маймыллану белән генә  алдырам. Драма миннән бөтенләй юк”, – дип  килеште  Сәйфүн.

“Драма булса да, коткара  идем мин сине”,– дип бәясен   күтәрде Миһраҗ һәм  сабый баладай, чын   күңелдән  күз  яшь­ләре белән   елап  җибәрде. 

Фото https://ru.freepik.com/free