Ике яклы кеше үзенә урын таба алмый

Сабадагы “Мотыйгулла” мәче­те имамы Морат хәзрәт Мияссә­ровның дин юлына кереп китүенә дә сәерсенүчеләр булган. Моның сәбәбен ул үзе дә чамалый, элек Рамазан айларында ураза тоткалаган һәм шуның белән шул. Калган көн­нәрдә исә гадәти тормыш белән яшәгән. Ә дингә килүен, каршылыклы хәлләр чыга башлады һәм күз ачылды, дип аңлата. Озак еллар җитәкче урыннарда эшләгән ул.

 
– Элекке эш урынында бәйрәм табыннары да корыла иде, – ди Морат хәзрәт. – Табынга исерткеч эчемлекләр дә куела. Миңа, шушы эчемлекне тотып, Аллаһы Тәгалә сезгә сәламәтлек бирсен, дип әйтергә авыр була башлады. Ник дигәндә, спиртлы эчемлек белән сәламәтлек берничек тә тәңгәл кил­ми. Кулга чәркә тотып, саулык-бәхет теләү дөрес тү­гел. Ул чагында миңа 36 яшь иде. Ярты ел чамасы шундый уй-фи­керләр тынычлык бирмәде.

 
Үзем дә сизмәстән, әкрен-әкрен генә дингә килгәнмен. Хәер, һидаятне Аллаһы Тәгалә бирә, туры юлга бастыручы ул. Берчакны апа Коръән тәфсире бүләк итте. Икенче очрак: бер гаиләнең өен басып чыктылар. Шул эшне тикшердем. Угрылар­ның эзенә төш­тек, тикшерү төгәл­ләнде. Хуҗа кеше – Фә­рит абый гадел эшләүне күрептер, мөгаен, рәхмәт әйтеп, Коръән Кәрим бүләк итте. Ул Казандагы Ислам институтында укытучы булган икән, ул хакта соңрак белдем. Тагын бер танышым Коръән тәф­си­ренең урысча вариантын һәм намазлык калдырып китте һәм: “Намаз укы син!” – диде. Мин исә, нинди намаз инде, дидем. Шулардан соң, үземә, әйдә, ныклы бер карарга кил инде, дип үгет бирдем: син инде йә бу якта йөр, йә икенче якта, ике якка да ярарга тырышма... Тормышта ике яклы, үз сүзендә тора алмаган, бүген болай, иртәгә икенче төрле гамәл кылып йөргән кеше барыбер үзенә урын таба алмый. Дөрес, монафикълар булган һәм булачак та.

– Шуннан соң дусларыгызны югалттыгызмы?

– Бу – беренче чиратта, үз-үзеңә бирә торган сорау. Минем дусларым булганмы, юкмы? Чын дуслар югалмады. Әүвәл бер­никадәр аң­лашылмаучылык булып алды. Мин бит әле кайчан гына, ура кычкырып, алдан йөгер­гән, башкаларны өндәп, оештырып йөргән кеше идем. Ә бер­көнне, юк, алай ярамый, дип әйтә башладым. Сәер бит инде: элек яраган, хәзер тыела. Минем 37 ел яшәп, дөньяга караш формалашкан иде бит инде. Менә шул туп­ланганны җимерергә, үземә үзем каршы барырга туры килде. Дин юлына кереп киткәч, “теге ычкынган икән”, “башы киткән” дигән сүзләр дә ишеттер­де­ләр. Ул сүзләр дингә килгән күп кешегә әйтелә. Туганнар бе­лән дә мөнә­сәбәт үзгәрде, исерткеч эчемлек куелган табынга бармый башлагач, үпкәләделәр. Әмма хәзер, еллар үткәч, туганнарым да, “башы киткән” дип әйткән дусларым да аңладылар. Дингә бәйле яки тормыштагы проблемалар булса, шалтыраталар, киңәшә­ләр, барысы да үз урынына кайтты.

Шушы юлга баскач, дин, тарих белән кызыксыну көчәйде. Пәй­гамбәребез Мөхәммәд (с.г.в.) тә нинди генә кыенлыклар күрмәгән һәм нинди генә сүзләр ишетмәгән. Аңа ияргән сәхәбәләргә дә җиңел булмаган. Болганчык суда болганып йөрисең, күрүче юк. Чиста суга чыгасың, бөтен җирең күре­нә, әйбәт ягың да, җитешсез­лек­ләрең дә. Кешенең җитешсез­лекләрен күрү җиңелрәк. Элек әти намаз укый иде, без бергә яшибез. Мин­нән соң, кызым, тормыш иптәшем намазга басты, Аллага шөкер. Дингә кергәч, кызым тормышында да каршылыклар булгалады, аз гына сабыр ит инде, тынычланырлар, дип әйтә идем. Шулай булды да. Кызым югары белем алды, кияүгә чыкты, яулык та, намаз да комачаулык тудырмады.

– Яңа мәчеткә кергәч, нинди вәгазь сөйләргә хыялланасыз?

– Минем хыялым – Аллаһы йортында үземнән күп тапкыр гыйлемле кешеләрне сөйләтү. Нинди вәгазь дигәндә, Аллаһыны ярату, аннан курку, Пәйгам­бәребез, динебез хакында сөйләр идем. Диннең асылы – әдәп-әх­лак. Әгәр үзең шундый булмасаң, сөйләнеп йөрүдән нинди мәгънә бар? Кайчакта, үткән тормышны искә төшергәндә уңай­сызланып китәм, каз тәннәре чыга. Ярый әле, Аллаһы Тәгалә хак юлга кертеп җибәргән, дим. Аз гына авырлык килсә дә, кемгә дә булса ышана башлыйбыз бит. Кемдер – туганына, кемдер – акчага, кемдер – Аллага... Аллаһы Тәгалә кешегә зи­һен, акыл, нәфес биргән. Тормышта алтын урталыкны табып яшәргә кирәк. Барысы да чагыштыруда беленә: картлык килмәсә  – яшь­лекнең, авырып алмасак, сау­лыкның кадерен белмәс идек. Дөрес, диндә дә төрле агымнар бар, кайберәүләр фанатизмга би­релә. Ата-анаңны, гаиләңне, тор­мышыңны, эшеңне ташлау берничек тә кабул ителми.

– Дин спортны тыямы?

– Теләче районында шушы көннәрдә генә намаз укучы ир-атлар арасында хоккей турниры булып узды. Анда Төньяк казыят­кә кергән биш район командалары катнашты. Аны кукмаралар башлап җибәргән иде, аннары бездә дә узды, шулай итеп ул чара тра­ди­циягә әйләнде. Спорт ярыш­лары берләштерә һәм сәламәтлекне яхшырта. Мәгънәле спортка һәм мәдәни чараларга бернинди каршылык юк.

 
– Кыз да, кияү дә – мө­сел­ман. Туйларының хәмерсез булуы белән килештек, җыр­ларга рөхсәт итмәүләре генә хәтерне калдырды, диндә тыела, дип авызны капладылар, ди­гән иде бер танышым...

– Мин фәтва бирүче түгел, гади мөселман, ләкин гыйлемле кеше­ләрдән ишеткәнем бар: мәгънәле җыр тыелмый. Халкы­бызның тәр­бияви җырлары күп. Зөһрә Шә­рифуллинаның “Мин бәхетсез­ме­ни?” дигән җырын ишеткән идем, ул күңелләрне айкап ала, эчтә­легендә тирән мәгъ­нә ята. Ильяс Халиковның җырын ничек тыя­сың? Чын җәүһәрләргә торырлык шигырьләр бар, аларны сөйләү тыела, җырлау тыела, дип әйтергә тел әйләнми. Дөнья­да әшәкелек күп булганга, тыелу сүзе еш кулланыла. Дәү әниләр­нең тәкъвалыкларына, сабырлык­ларына, әдәпләренә шаккатам мин. Алар дога да укыды, мөнә­җәтләр дә әйтә иде.

http://vatantat.ru