Аларда – ракета, бездә автобус кайгысы..
Үткән атнада тышкы сәясәт мәйданында атом-төш кылычлары чәкеште. Башта Кремль лидеры россиялеләрне атом-төш гарасатында һәлак булып җәннәткә керү перспективасы белән шатландырды, аннан соң Вашингтонның җирән харизматигы АКШның Россия белән төзелгән кыска һәм уртача ераклыкка очучы ракеталар турында (РСМД) килешүеннән чыгачагы турында игълан итте.
Валдай кәнәфиендә утырып православ чиркәве канаты астында илдәшләренә җәннәткә путевка вәгъдә иткән авызның сүзләре блогерлар һәм сәясәт аналитиклары арасында өлешчә шок, өлешчә шаярту тудырды. Әлбәттә, планетада глобаль атом-төш сугышы булмаячак, күпләп юк итү коралы һөҗүм итү өчен түгел, ә сугыштан тотып тору өчен хезмәт итә. Һәм тиле-миле сүзләр сөйләп, бар халыкны шаккатырган лидерларны психиатрда тикшертү файдасыз. Бер нәрсәне төшенү кирәк: пропаганда мәйданына шундый сүзләр ыргытылган икән, халыкларны корбан булырга әзерлиләр. Зур күләмдә байлыклар туплап, аларны банк хисапларына, биржа акцияләренә әйләндереп куйган олигархик катлау һәм сәяси лидерлар бер дә җәннәт ишеген шакырга ашыкмыйлар әле. Әмма кешеләр аңына зур сугыш идеясе сеңдерелә. Россия өчен үз лидерының саташуы түгел, Америка ягының утыз елдан артык сакланып килгән килешүне өзәргә җыенуы куркынычрак. Бу инде ашкынып кораллануның яңа этапка чыгуы һәм безне үткән гасырның сиксәненче еллар башына кайтарып ташлавы дигән сүз. Хәтерлик: нәкъ менә шул чакта СССРда куәтле икътисади кризис башланып, берничә ел эчендә аны кабергә кертте. Америка ягы, кыска һәм уртача ераклыкка очучы ракеталарны яңадан ясап, Европага китереп урнаштырса, Россиягә ул куркынычка җавап бирү өчен бик күп акча түгәргә туры килер, әмма барыбер стратегик өстенлек янкилар кулында калыр иде.
1980 елларда андый ракеталар СССРныкы – ГДРда, АКШныкы Көнбатыш Германиядә тупланган иде. Әйтик, Сэм агай кызыл төймәгә басып, советларны җәһәннәмгә озатырга теләсә, аның ракеталары СССРның Европа өлешенә 6-7 минутта килеп җитәчәк, ә совет баллистик ракеталарына АКШка очу өчен күпкә озаграк вакыт таләп ителәчәк иде. Андый шартларда советлар җавап итеп атом-төш уты ачарга өлгермәскә дә ихтимал иде. Куркыныч булса да, Америкага түгел, Европага гына янады. Бүген вәзгыять тагын да аянычрак: канатлы үлемне янкилар Польшада һәм Румыниядә урнаштыра, хәтта Грузиягә китереп, Кавказ тауларыннан да безгә яный алалар һәм аларның очу вакыты чамасыз кыскара. Бу Россия өчен бер дә отышлы вәзгыять түгел, Европа өчен дә.
Шуңа күрә Трамп белдерүе Германиянең һәм Россиянең сәясәт акулаларын каушатты. Трампның Милли куркынычсызлык буенча киңәшчесе Джон Болтон соңгы көннәрдә нәкъ шушы мәсьәлә буенча сөйләшү өчен Мәскәүгә килде. Максат аңлашыла инде: Трамп администрациясе, РСМД килешүе белән Мәскәүгә басым ясап, аны мөһим юнәлешләрдә чигенергә мәҗбүр итәргә тели.
Ихтимал, доллардан баш тарту идеясен дә чүплеккә ташлатырга тырышырлар. Монысы Америка ягы өчен Россиянең атом-төш очлыклы ракеталарыннан куркынычрак чөнки. Халыкара мәйданда артык кыюланып киткән Мәскәүне башка мәсьәләләрдә дә сындырырга омтылырлар. Кремльдә Трамп басымыннан курыксалар, канатлы ракеталар Европага килмәс, Мәскәүдә исә халыкка бик сиздермичә генә Вашингтон кубызына бии башларлар. Юк икән, безне ашкынып кораллану һәм ыштансыз калу перспективасы көтә, чөнки Россиянең икътисади потенциалы Армата танкларын күпләп җитештерергә дә җитәрлек түгел бүген. Трамп исә үз хәрби-сәнәгать комплексын заказлар белән тәэмин итеп, эшсезлек проблемасын берникадәр чишәр.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Нет комментариев