Олылар – аш, балалар уен сорый

– Соңгы ике елда табышка эшли башладык. Узган ел паркка 3,4 миллион сатып алучы килде. Эш көн­нәрендә 7-8 мең кеше булса, шим­бә-якшәмбедә 24 мең­гә җитте, – ди Олег Власов. – Без­гә төрле яшьтәге кешеләр килә. Өлкәннәрдән алып балаларга кадәр. Кайвакыт үзем дә видеокамера аша кешеләр ташкынын күзәтәм. Сатып алучыларга мөм­кинлекләр тудырасыбыз бар әле. Гаилә белән килүчеләргә балалар мәйданчыгы төзергә кирәк, бу – замана таләбе.

Сата белмәсәң, булмый

Генераль директор агропарк­ны республиканың иң уңышлы эшләүче оешмаларының берсе дип атый. “Берничә ел эшләү дәверендә авыл хуҗалыгы про­дукциясен җитеште­рү­челәр белән сатучылар арасында элем­тә булдыра алдык”, – ди ул. Җитештерүчеләргә ярдәм итү максатыннан эшкәртү һәм сату белән шөгыльләнүчеләр өчен махсус маркетинг сәясәте дә барлыкка килгән. Биредә үз эшен җәелдерү­челәргә 50 процентка кадәр төрле ташламалар һәм башка шундый өстенлекле тәкъ­димнәр керткән­нәр.
Үзе паркка килеп сәүдә итә алмаган фермерларның ризыгын сатуны көйләп җибәргәннәр. “Фермерский дворик” исеме астында сатыла торган азык-төлекне агропарк үзе сата икән.

– Сату бөтен кешедән дә була торган эш түгел. Кайбер фермерлар җитештерә белә, тик сата алмый. Килеп урын алалар, тик сатып алучыны ничек җәлеп итәсен бел­миләр, бу аларга бик авыр бирелә. Без андыйларга үзебез ярдәм итәргә булдык, – ди директор.

Агропаркның тагын бер өстенлеге – ярминкә мәйданчы­гы­ның ел әйләнәсе эшләп торуы. Ул көзге чорда аеруча зур популярлык казана. Атна саен йөзләп эшмәкәр килә. Узган ел, мәсәлән, Казан шәһәрендә сатылган ярминкә продукциясенең 30 проценты әлеге мәйданчыкка туры килгән. Ярминкәләр хәзер дә дәвам итә икән. Төрле районнардан килеп, үзләре җитеш­тер­гәнне, үстер­гәнне сатып ки­тәләр. Сүз уңаеннан, язгы чорда биредә тере кош-корт сату уңышлы бара.  

Күрсәтеп эшлиләр

Соңгы елларда эшкәртү нык үсеш алган. Узган ел эчендә генә дә 18 эшкәртү урыны барлыкка кил­гән. Биредә 800 төрдәге 70 мең тонна продукция эшләп чыгарыла. Эш­кәртү, ризык әзерләү кеше күз алдында башкарыла, әлеге проектны “Ачык формат” дип атаганнар. Сатып алучы пыяла аркылы аларның ничек эш­ләгәннәрен күреп тора. “Ничек итеп ипи пешергәнеңне, сыр җитештергәнеңне, балык эш­кәрт­­­кәнне, ит чыгарганны күр­сәтү кешенең ышанычын яулау өчен дә кирәк”, – ди Власов.

Җитәкче  бөтен нәрсә ихты­яҗ­дан чыгып эшләнә ди. Сатуга дип китерелгән сөт артып кала башлагач, аны эшкәртү проблемасы калкып чыккан. Эзләнә торгач, сөт эшкәртергә теләк белдерүче эшмә­кәр барлыкка килгән. Хәзер 600 литр сөт эшкәртеп,  2-3 ай эчендә 100 кило сыр ясарга өлгергәннәр инде. Аны  паркта да саталар, Казандагы рестораннарга да җибәрәләр. Сөттән йогырт ясау турында уйлана башлаганнар. Кем белә, киләчәктә агропарк йогыртын да тәмләп карау насыйп булыр.

Бәяне без куймыйбыз

Ачылган вакытта ярым буш булган мәйданчыклар бүген тулы куәтенә эшли, дип белдерде җи­тәкче. Яшерен-батырын түгел, зал тутыру өчен беренче мәлдә алыпсатарлар да бирегә үз товарлары белән килгән иде. Бүген андыйлар юк дәрәҗәсендә, ди­ләр. Киләчәктә сату мәйдан­чы­гын тагын бер кат тикшерергә, кабатлана торган ри­зыкларның санын киметергә уйлыйлар. Моннан тыш эшкәртү мәй­дан­нарын тагын да камилләштереп, күмәртәләп сату эшен җайга салырга уйлыйлар.

Тик биредә бар да ал да гөл дип булмый. Кайбер төр ризык­лар аеруча кыйммәт. Моның шулай икәнен Олег Власов та таный. “Без бәя билгеләү белән шөгыльләнә алмыйбыз. Читтән кайтартыла торган җиләк-җи­меш бәясен нык арттыруларына кайчак үзебез дә аптырыйбыз. Андыйларга бәягә түгел, сатуга игътибарны юнәлтергә киңәш итә­без. Ләкин сәүдәгәрнең – үз кануны”, – ди директор.    

Олег Власов агропаркта бары тик сыйфатлы ризыклар гына сатылуына басым ясады. Һәрбер продукцияне тикшереп сатуга чыгаруларын әйтте. Узган ел лабора­тория­дә 133 мең тикшерү уздырган булганнар,16 тоннадан артык продукция сатуга чыгарылмаган.

http://www.vatantat.ru