Илдар Низамов автор яңалыклары
-
Ана теле: Җыр чыннан да яңгырыймы?
Сөйләмне тәэсирлерәк, үтемлерәк итү максатында күчерелмә мәгънәле берәмлекләрне урынлы куллануның әһәмиятен төшенгәннән соң бу иҗат күренешен җентекләбрәк күзәтү теләге туа. Әйтергә җыенган мәгънәгә тәңгәл берәмлекне тиз генә туры мәгънәлеләрдән таба алмасак, күчерелмә мәгънәлеләр арасыннан эзлибез.
-
Ана теле: Сөйләмне ничек бизәкләргә?
Сөйләм оештырганда мәгънә=сүз максатын хәл иткәндә телдәге туры мәгънәлелек белән күчерелмә мәгънәлелек өлкәләрен әлләни уйламыйсың. Ә ихтыяҗ килеп чыгып тора; ул чагында аерманың шактый сизелерлек икәнен тоясың, аларны сиземләмәү еш кына төрле кыенлык, каршылыклар да китереп чыгара.
-
Ана теле: “Йөрәгең матурмы”?
Матбугатручыларны, барча интернетчыларны Тукаебыз көне, Туган тел көне белән ихластан котлап, “Ана теле” сәхифәсен яшәтүләре өчен рәхмәт әйтеп, яңа иҗат казанышлары теләп, яңа язманы тәкъдим итәм.
-
Ана теле: Тел хәзинәсендә берни артык түгел, ә сөйләмдә?
Бу язманы да күнегүдән башлыйк әле. Укучым чамалап алды булса кирәк, бүген сүз сөйләмдә тел чараларын урынсыз кабатлау кимчелеге турында булачак икән. Ә бу кәсәфәт тел кулланучыларны даими борчып тора.
-
Тапкан сүз – гәүһәр. Табу ләззәтен үзебез татыйбызмы? (ДӘВАМЫ)
Моннан соң һәр язмабызга диярлек күнегү бирмәкче булабыз. Язмаларыбызга күз салып алучыларның саны өчйөзләп булып, арада даими укып барып, телебез, сөйләмебез белән җитди кызыксынучылар да булуы сөендерә. Күпчелек очракта шулар көндәлек кирәкле фикер әйтә, сорау бирә.
-
Ана теле: Сүз эзләп табу җиңел эшме? (ДӘВАМЫ)
Бәләкәй бәхәскә кечтеки генә йомгак. Үткән язманы без, турыдан-туры телдән (сөйләмнән) бераз тайпылып,– язмаларыбызда тәнкыйди мисалларның ияләрен күрсәтү-күрсәтмәү мәсьәләсен кузгатып, моны, интернетчыбыз тәкъдиме белән, хәтта, әхлак темасына караган бәхәс дип үк тәкъдим иткән идек.
-
Ана теле: Тел хакын хаклау әхлаксызлыкмы? (ФИКЕРГӘ ҖАВАП)
Ана телебезгә таянып сөйләм оештыру темасына багышланган язмаларыбыздан бүленеп торып, берникадәр аймылышрак кыйблада уйланып алу мөмкинлеген дә интернетчыларыбызның фикерләре биреп куя. Без инде бу юнәлештә “Тел һәм сәясәт” темасына бер әңгәмә үткәреп алган идек.
-
“Матур” булмаса, нинди? Синонимия “башваткыч” мәллә? (ДӘВАМЫ)
Мәгънә =сүз тәңгәллегенә ирешү өчен синонимия мөмкинлекләрен барлауны дәвам иттерәбез. Үткән язмаларда бу кыйблада безгә фән күрсәтмәләренең дә ярдәм итүен төшенә килдек. Тагын кайберләрен искә төшереп, аларны гамәли куллану мөмкинлегенә диккать итик әле.
-
Ана теле: “Исәнмесез”, “Нихәлләр”, “Саумысез”! Кайсы дөрес?
Синонимия нигезләре. Мәгънә=сүз тәңгәллеген эзләү дәвам итә. Үткән язмаларда без сөйләм оештырганда “мәгънә = сүз тәңгәллеге” максатын куйганда, ике үзәкнең дә тигезлегенә ирешү өчен телебездә бөтен шартларның да барлыгына инандык кебек.
-
Ана теле: Тапкан сүзең мәрҗәнме? (ДӘВАМЫ)
Сөйләм оештыруда мәгънә=тел тәңгәллегенә ирешүнең, ягьни әйтергә теләгән мәгънәгә нәкъ тәңгәл сүз табуның шактый катлаулы, авыр иҗади эш икәнлеген, аның – диңгез төбенә төшеп, мәрҗән бөртеген эзләп табу белән чагыштырылуын янә искә төшереп, бу шөгыльдәге кыенлыкларны барлап, аларны анализлауны дәвам иттерик.
-
Ана теле: “Ал”ны “арт”тан аеру кыенмы? (ДӘВАМЫ)
“Мәгънә =сүз тәңгәллеге” темасына кереш язмада без сөйләм оештыруның үзәге булган бу күренешнең, ягьни әйтергә теләгән мәгънәгә нәкъ тәңгәл сүз табуның шактый катлаулы, авыр иҗади эш икәнлеген, аның диңгез төбенә төшеп, энҗе бөртеген эзләп табу белән чагыштырылуын кисәтеп, шул кыенлыкларның кайберләрен санап, үткән язмада шуларны анализлый да башлаган идек.
-
Ана теле: “Үле тавыш” буламы? (ДӘВАМЫ)
Мәгънә = сүз тәңгәллеге темасына язмалар тәлгәшен башлап җибәргән идек. Аңа кадәрге язмаларыбызның да төп максаты сөйләм оештыру булганга, аларда да бу тезис яктыртыла киленде, чөнки сөйләмнең төп сыйфаты икеүзәклелек бит: фикер һәм аңа тәңгәл тел чаралары. Менә шул бурыч-максатны хәл иткәндә төп чара – сүзне тел фәне барлаган системага таянып эзләргә тәкъдим иткән идек.
-
Ана теле. Жаргон, арго нәрсә ул? (ДӘВАМЫ)
Тел гыйлемендә жаргоннарга билгеләмә күптән бирелгән. Х.Курбатов дәреслегенә күз салыйк. “Кешеләрнең билгеле бер иҗтимагый төркеме яисә нинди дә булса эшкә, һөнәргә бәйле төркеме үзләренең сөйләмнәрендә гадәттәге сөйләмнән аерылып тора торган үзенчәлекле сүзләр һәм әйләнмәләр куллана.
-
Ана теле
Авылымның үз сүзләре бар.